Δευτέρα, Ιουνίου 26, 2006

PATOS

Το πλέον αναπάντεχο θέαμα στην Αλβανία είναι οι πετρελαιοπηγές. Το Patos - μια κοιλάδα με μια κωμόπολη στο κέντρο της - είναι γεμάτη από τέτοιες.

Αν η Αλβανία μοιάζει, λόγω της ανομίας της, με ένα «Φαρ Ουέστ της Ευρώπης», οι πετρελαιοπηγές τη συμπληρώνουν σαν σκηνικό από παρατραβηγμένο αστείο. Δεν μπορείς να μη χαμογελάσεις βλέποντας στην πιο φτωχή χώρα της Ευρώπης το απώτατο σύμβολο του πλούτου. Όπως είπαμε όμως, με βάση τα σύμβολα η Αλβανία πάει καλά – στην πραγματικότητα είναι που τα χαλάει. Οι πετρελαιοπηγές μπορεί να είναι για την εθνική οικονομία της ό,τι οι Mercedes για τους πολίτες της.


Η αλβανική παραγωγή πετρελαίου είναι βέβαια μικρή, αν όχι λόγω των αποθεμάτων, σίγουρα λόγω της τεχνολογίας. Ξέρουμε ότι ο Χότζα ήθελε τη χώρα του αυτάρκη σε όλους τους τομείς (συμπεριλαμβανομένης και της ενέργειας) και μάλλον τα κατάφερνε. Βέβαια, οι ανάγκες στην εποχή του ήταν αυστηρά ελεγχόμενες. Ελάχιστοι είχαν αυτοκίνητα και όλα ανήκαν στο κράτος.


Σήμερα το Patos είναι, πέρα από το πλέον έντονο σύμβολο στις αλβανικές αντιθέσεις, ένας πραγματικός «κρανίου τόπος», μια οικολογικά κατεστραμμένη περιοχή. Διάφορες διεθνείς οργανώσεις ασχολούνται με την ανάπλασή του.


Η οικολογία γενικά δεν είναι το δυνατό σημάδι των Αλβανών. Πιθανόν να ήταν το τελευταίο που θα απασχολούσε μια κυβέρνηση σαν του Χότζα ή ένα λαό που ξύπνησε από ένα λήθαργο 70 ετών για να ανακαλύψει ότι είναι ο φτωχότερος στην Ευρώπη. Φαίνεται όμως να παίζουν ρόλο και κάποια βαλκανικά μοντέλα συμπεριφοράς, στα οποία δεν είμαστε ξένοι - απλά, σε μια χώρα σαν την Αλβανία βρίσκουμε τον υπερθετικό βαθμό αυτής της εκδοχής μας.


Το αντιπροσωπευτικότερο παράδειγμα είναι τα μπάζα, τα οποία στην Αλβανία καθίστανται οπτική εμπειρία. Δύσκολα θα φανταστείτε Έλληνες να θεωρούν τα μπάζα αξιοθέατα, αλλά πιστέψτε με, ήταν τόσο αχανή που τα χαζεύαμε σαν Γιαπωνέζοι τουρίστες. Κάποιες φορές είδαμε εκτάσεις μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι να καλύπτονται από σκουπίδια σε μπλε νάιλον σακούλες – έμοιαζε περισσότερο με εικαστική παρέμβαση παρά με μόλυνση. Μια εικόνα που θα έκανε οποιονδήποτε εργοστασιάρχη να λυπάται που δεν είναι προμηθευτής της χώρας σε πλαστικά είδη.


Η έλλειψη σεβασμού – ή ακόμα και στοιχειώδους ενδιαφέροντος – για το περιβάλλον, φτάνει μερικές φορές σε απελπιστικό βαθμό. Ειδικά στο χωριό Patos, είδαμε κατάμαυρους και γεμάτους σκουπίδια χείμαρρους να περνούν ανάμεσα από σπίτια. Αυτό πάλι, δεν εμπόδιζε το χτίσιμο πραγματικών παλατιών ανάμεσα στους μαχαλάδες, τα χαμόσπιτα και τους χείμαρρους – έχοντας μάλιστα για θέα ακριβώς αυτά. Η επιδειξιμανία προς τους πάμφτωχους γείτονες, η αδιαφορία και ο εγωκεντρισμός στο έπακρο. Στην κατανόηση αυτού του άγριου μικρόκοσμου, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι οι βίλες δε χτίστηκαν με χρήματα από τη γεωργία ή το πετρέλαιο...


2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Antipatrea η antipatris οπως ειναι γραμμενο σε βιβλιο λυκειου λεγονταν κατα τα ιλλιρικα χρονια
Pulcheriopolis κατα τα ρωμαικα
βερατι επικρατησε στα οθομανικα
''η πολη με τα 1000 παραθυρα'' δωθηκε απο τους αυστριακους και ιταλους κατα τον 1 παγκ.πολεμο
λογω της παλαιοτερης γειτονιας ''mangalem'' με τα χαρακτηριστικα παραθυρα των σπιτιων χτισμενα στη μια πλευρα του καστρου
ειναι πολη μουσειο οσο αφορα την αλβανια και προστατευομενη πολη της
UNESCO στις αρχες της δεκαετιας του 90

Ανώνυμος είπε...

Συγχαρητήρια για την δουλειά σου, μας δείνεις την ευκαίρία να γνωρίσουμε καλύτερα τη χώρα και τον λαό σου, αν σου είναι δυνατόν στείλε μου μερικά ink από ανάλογες παρουσιάσεις, το e-mail μου είναι:
stavroskouvaris@yahoo.gr, υχαριστώκαικαλήσυνέχεια.